-
لکه برداری :
روش ذیل برای لکه برداری روشی عمومی است و ممکن است در مورد همه ی قالی ها به دلیل اختلاف در نوع رنگ و مصالح جواب ندهد. مواد ریختنی. اگر چیزی روی فرش ریخت سریعا به سراغ آن بروید. اکثر مواد ریختنی بدون برجای گذاشتن لکه از بین میروند اگر که سریعا پاک شوند. اول تا جایی که میشود مایع ریخته شده را با تکه ای پارچه یا حوله ی کاغذی بردارید. سپس مایع را با آب رقیق کرده و قسمت مرطوب را تا انجا که نم کاملا از بین رود، لکه برداری کنید. اگر باز هم قسمتی از مایع بر روی فرش باقی ماند، این فرآیند را تکرار کنید. بعد از لکه برداری قسمت مرطوب را خشک کنید. بهتر است چیزی زیر فرش قرار دهید تا هوا زیر فرش جریان پیدا کند.
-
جاروبرقی :
به هیچ عنوان ریشه های فرش را جاروبرقی نکشید. کشیده شدن دنباله ریشه ها در ساکشن جاروبرقی منجر به پاره و شکسته شدن ریشه ها میشود. برس جاروبرقی را روی فرش دستباف نکشید. یا برس را دربیاورید یا از ضمیمه ها استفاده کنید. جارو برقی کشیدن و تمیز کردن فرش دستباف در مواقع لزوم مفید است.
-
تذکر :
به هیچ عنوان فرش دستباف را با مواد شیمیایی یا بوسیله ی بخار نشویید زیرا منجر به شکنندگی مصالح فرش و افت کیفیت فرش میشود. فرش دستباف را در ماشین لباسشویی نشویید. فرش دستباف را با زور و فشار جابجا نکنید و نچلانید. فرش دستباف را در آب فرو نبرید، مگر در صورت اضطرار. تمیز کردن سطحی در اکثر مواقع کافیست. بهترین راه برای شست وشوی فرش دستباف استفاده از آب سرد و کمی مایع پاک کننده ی ملایم است که این کار باید توسط یک قالیشوی حرفه ای انجام شود، نه در خانه.
-
شست و شو/ تمیز کردن فرش های دستباف ( مخصوص فرش های پشمی) :
زیبایی و دوام فرش های دستباف بستگی زیادی به تمیزی و توجه دارد. فرش های دستباف بسته به مورد استفاده و حجم رفت و آمدی که بر روی آنها انجام میشود، بطور متوسط بین 3 تا 5 سال یک بار باید شسته شوند. بهترین روش این است که هروقت فرش کثیف به نظر رسید، شسته شود.
-
کُرکِ لِه شده ( مخصوص فرش های کرک دار) :
اگر بر روی فرش مبل قرار دارد بطور مداوم آن را جابجا کنید تا فقط بر قسمت خاصی از فرش نباشد و باعث فشرده شدن کرک آن نشود. اگر مبل سنگین دارید که پایه های آن بر روی فرش جا انداخته است، با مسواک بر روی قسمت موردنظر بکشید، با آب به مقدار جزیی نمدار کنید و دوباره به آرامی روی آن مسواک بکشید.
-
انبار کردن :
اگر قصد انبار کردن یک فرش دستباف را به مدت طولانی دارید، از یک تکه پارچه یا ملافه برای بسته بندی استفاده کنید و از کیسه های پلاستیکی محفوظ از هوا استفاده نکنید. فرش های دستباف احتیاج به هوای آزاد دارند و گاهی اوقات در کیسه های پلاستیکی میپوسند یا کپک میزنند.همچنین میتوانید از یک صندوق با تعدادی قرص نفتالین یا تنباکو ( هر چند ماه یکبار عوض شوند ) استفاده کنید. در بهترین روش، فرش های بزرگ بهتر است دور یک ستون یا دیرک پیچیده شوند و قسمت های انتهایی فرش که بیرون میزند بر روی یک سه پایه یا قطعه ای قرار داده شود. توصیه میشود فرش ها را برای نگه داری به مدت طولانی، بصورت باز و صاف بر روی یکدیگر بخوابانید. فرش ها را در مکان های مرطوب، گرم، خیس یا دارای هوای خفه انبار نکنید. این کار باعث کپک زدن فرش، ایجاد بوی بد، بی رنگ کردن فرش و افت فرش میشود. به هیچ عنوان فرش را در حالت خیس رها نکرده و آنرا خشک کنید. برطرف نکردن کامل رطوبت منجر به کپک زدن فرش میشود. فرش را در کمد گرم انبار نکنید. چرا که به دوام و استحکام فرش آسیب میزند و پایه و اساس فرش خشک و شکننده میشود.
-
آویزان کردن :
از میخ یا بست های آهنی در قسمت بالای فرش برای آویزان کردن به مدت طولانی استفاده نکنید. از نگه دارنده های پوستر یا گیره ها و پشت بند های مناسب استفاده کنید تا وزن فرش به طور مساوی به 2 طرف تقسیم شود. بهترین راه این است که یک تکه پارچه محکم را به پشت فرش بدوزید و سپس یک میله ی فلزی را از پارچه رد کرده و در نهایت میله را به دیوار آویزان کنید. این روش باعث زیبا جلوه دادن فرش بر روی دیوار و همچنین تقسیم وزن فرش بطور مساوی میشود.
-
چرخش :
طور مداوم فرش را بچرخانید تا 2 طرف فرش بطور مساوی در معرض نور خورشید و سایش قرار بگیرند. در روزهای آفتابی شدید از پرده یا کرکره استفاده کنید تا از اثرات تابش مستقیم نور خورشید بر فرش کاسته شود.
-
آسیب :
اگر فرش مورد آسیب قرار گرفت، مانند سوختن یا پاره شدن، هرچه سریعتر برای رفع مشکل به یک کارشناس حاذق مراجعه کنید! چرا که ممکن است این آسیب به مرور زمان بدتر شود. هر قسمتی از فرش که ساییده شده یا آسیب دیده باشد و حتی سوراخ های بزرگ ایجاد شده در فرش قابل ترمیم هستند و پس از ترمیم، فرش به زیبایی و کیفیت اولیه ی خود باز میگردد.
-
رطوبت :
آب بهترین دوست و بدترین دشمن فرش است. آب بهترین وسیله برای تمیز کردن فرش و لکه برداری جزیی فرش های پشمی با رنگ ثابت است. اما ول کردن فرش به صورت مرطوب برای هر فرشی خطرناک است. حتی فرش هایی با رنگ ثابت بالا در صورت مرطوب ماندن ممکن است رنگ پس بدهند. اما این به معنای ترس از استفاده از فرش دستباف در محیط های در معرض آب مثل سرویس بهداشتی یا آشپزخانه نیس هیچ جای نگرانی نیست ! فقط اگر فرش خیس شد، سریع آن را خشک کنید. میتوان آن را در هوای آزاد پهن کرده تا خشک شود یا اگر هوا سرد بود، میتوان از سشوار استفاده کرد. اگر فرش خیلی خیس شده است، بهتر است در هنگام خشک کردن قسمت مرطوب را در خلاف جهت خواب فرش شانه کرد.
-
حشرات موذی :
بهترین راه برای مقابله با حشرات موذی، رفت و آمد مکرر، نور و هوا گیری منظم فرش میباشد. فرش های مورد استفاده کمتر در معرض حشرات قرار میگیرند ولی اگر فرش در انبار است، لازم است تا هر چندوقت یکبار مورد بازدید قرار گیرد.
-
سروی :
نقشی از قالی که نقشمایه اصلی و شاخص آن شکل حقیقی یا ساده شده ی سرو باشد. نقش سرو از نقوش باستانی ایرانیان است که نقش بوته جقه نیز با الهام از آن طراحی شده و القاکننده ی راست قامتی، استقامت و استحکام است. از طرح های سروی میتوان سرو گلدانی، سرو گلزار و سرو منقش را نام برد.
-
روناسی :
نوعی رنگ قرمز روشن که از ریشه ی گیاه روناس به دست می آید.این رنگ برای زمینه ی متن و حاشیه ی قالی بدست می آید.
-
درختی :
طرحی از قالی که درخت نقشمایه ی اصلی آن است. طراح با استفاده از نقوش درختی درصدد القای بلندی، طراوت و تازگی، باروری، ثمربخشی و طول عمر است.
-
حاشیه ی اصلی :
طرح کلی متن یا حاشیه ی قالی که از خشت های مربع شکل تشکیل شده است. داخل هر یک از خشت ها یا قاب های مربع شکل با گل و برگ، مناظر و سایر نقوش تزیین میشود.
-
حاشیه ی اصلی :
حاشیه ی پهن
-
حاشیه :
بخشی از قالی که متن را احاطه کرده است.
-
تمام پشم :
فرش دستبافی که جنس تار و پرز آن از نخ پشمی باشد.
-
تمام ابریشم :
فرش دستبافی که جنس تار و پرز آن از نخ ابریشم باشد.
-
ترنج ترنج :
طرحی از قالی که در زمینه ی آن ترنج های متعدد قرار دارد.
-
ترنج اصلی :
ترنج بزرگتر که ترنج یا ترنج های کوچکتری در آن طراحی شده است.
-
ترنج :
محدوده ای مشخص در مرکز متن قالی که با خطوط شکسته یا منحنی از زمینه ی متن جدا شده است. ترنج در اشکال مختلف طراحی میشود و معمولا داخل آن با نقوش مختلفی از جمله نقوش ختایی و اسلیمی تزیین میشود. گاهی طرح یک چهارم ترنج نیز در تزیین لچک های قالی استفاده میشود. ترنج تزییناتی چون سر ترنج و کلاله دارد که به آن متصل است.
-
افشان :
طرحی از قالی که شاخه ها، برگ ها و گل ها به عنوان نقش و نگار در زمینه ی آن پراکنده شده اند. از نقشمایه های اصلی این طرح گل های شاه عباسی، شکوفه ها و ریزه گل هایی است که به صورت به هم پیوسته متن قالی را پوشانده اند. افشان خطایی، افشان شکسته و افشان شاخه پیچ از انواع این طرح هستند.
اطلاعات و آموزش
اطلاعات و آموزش